Wydaje się, że już dokładnie wiemy, jak wyglądały ruchy wojsk i działania wojenne na przedpolach Iławy w styczniu 1945 roku. O swoich ustaleniach w tym temacie, opisanych w książce „Odciąć Prusy Wschodnie! Pancerna szpica operacji mławsko-elbląskiej Armii Czerwonej w styczniu 1945 roku”, opowiedział podczas spotkania w Iławie Tomasz Gliniecki, związany zawodowo z Muzeum Stutthof w Sztutowie. Wyniki wieloletnich badań elbląskiego dziennikarza i historyka mogą wydawać się zaskakujące: miasto, wbrew dotychczasowym opiniom, stawiło silny opór.
Spotkanie z Tomaszem Glinieckim odbyło się 17 września w czytelni Miejskiej Biblioteki Publicznej w Iławie. Było to jedno z kilku spotkań, odbywających się w regionie w związku z pojawieniem się na rynku wydawniczym najnowszej książki Glinieckiego „Odciąć Prusy Wschodnie! Pancerna szpica operacji mławsko-elbląskiej Armii Czerwonej w styczniu 1945 roku”, opisującej ofensywę wojsk radzieckich prowadzoną od połowy do końca stycznia 1945 roku. Spotkanie cieszyło się dużym zainteresowaniem.
Najnowsza książka Glinieckiego liczy ponad pięćdziesiąt krótkich rozdziałów. Jeden z nich, zatytułowany „Atak na Iławę”, szczegółowo opisuje działania wojsk Armii Czerwonej pomiędzy 21 a 22 stycznia 1945 roku. Autor na ośmiu stronach przedstawił drogę żołnierzy radzieckich do zdobycia Iławy, uzupełniając swoją opowieść niepublikowanymi wcześniej zdjęciami. Widać na nich niemiecki sprzęt, zalegający na przedpolach Iławy oraz pobojowisko z ciałami niemieckich żołnierzy. Nieopublikowane w książce zdjęcia i mapy można było z kolei zobaczyć podczas spotkania w bibliotece.
Tomasz Gliniecki przedstawił też w swojej książce biografie najważniejszych postaci zaangażowanych w walki o Iławę. Wśród nich między innymi kapitana Czepurienki, Bohatera Związku Sowieckiego, który zginął na terenie miasta, ale też innych żołnierzy, którzy odegrali kluczową rolę w walkach o miasto ze stycznia 1945 roku.
Podczas spotkania w Iławie autor wyraźnie stwierdził, że Niemcy przygotowali miasto do obrony, a niemiecki garnizon, składający się z 800 żołnierzy i lokalnego Volksturmu, stawił silny opór. Walki wokół Iławy trwały od 21 stycznia do południa 22 stycznia. 22 stycznia około godziny 13:00 pierwsze oddziały radzieckie wdarły się do miasta. Po pojedynczych starciach na ulicach Iławy miasto zostało zajęte w całości o godzinie 15:00.
Według radzieckich danych przytoczonych przez Glinieckiego, niemieckie straty zostały ocenione na 1500 zabitych i 300 wziętych do niewoli. Rosjanie mieli też przechwycić niemiecki sprzęt i wyposażenie. Wiadomo, że także Armia Czerwona poniosła straty w ludziach i sprzęcie w czasie walk o Iławę.
W rozdziale dotyczącym walk o Iławę Gliniecki opisał też kilka lokalnych epizodów z walk o miasto, w tym starcie na polowym lotnisku, oswobodzenie obozu, w którym przetrzymywano jeńców brytyjskich i francuskich oraz kontratak, w wyniku którego Niemcy chcieli odbić miasto.
Najnowszą książkę Tomasza Glinieckiego można kupić w księgarni internetowej Muzeum Stutthof w Sztutowie.
