Musztra, ćwiczenia, przemarsz wojsk, potyczka wojenna, inscenizacje, możliwość podejrzenia obozowego życia żołnierzy – między innymi takie atrakcje czekały na wszystkich, którzy w sobotę 21 sierpnia pojawili się w Kamieńcu pod Suszem. Tego dnia przy ruinach pałacu, w którym w 1807 roku przebywał Napoleon Bonaparte, odbył się drugi festyn historyczny „Napoleon w Kamieńcu”. Była to prawdziwa gratka nie tylko dla pasjonatów historii, ale też dla mieszkańców okolicy. W Kamieńcu znów pojawiło się wielu mieszkańców Iławy, udowadniając, jak duże jest zapotrzebowanie na atrakcje i wydarzenia związane z historią regionu.
Już zeszłoroczny piknik, organizowany przez Fundację Napoleona z Gdańska, cieszył się dużym zainteresowaniem mieszkańców regionu. Wydarzenie ponownie odbyło się na terenach przypałacowych. Uczestnicy pikniku, poza wszystkimi atrakcjami przygotowanymi przez organizatorów, mieli możliwość zwiedzania starych ogrodów, parku oraz ruin pałacu. Na co dzień nie zawsze jest to możliwe.
Największą atrakcją sobotniego pikniku była jednak możliwość podejrzenia życia żołnierzy, a właściwie rekonstruktorów, którzy pojawili się w Kamieńcu. Za tę część wydarzenia ponownie odpowiadali pasjonaci historii z Pułku 12. Piechoty Księstwa Warszawskiego, dając gwarancję, że wszystko odbędzie się na najwyższym poziomie. Uczestnicy pikniku z uwagą przyglądali się obozowemu życiu żołnierzy, spacerowali pomiędzy namiotami, poznawali żołnierskie zwyczaje, przyglądali się przemarszom, potyczkom i inscenizacjom.
Kamieniec na stałe wpisuje się w plan wydarzeń związanych z epoką napoleońską. I nie bez powodu. Przypomnijmy, że od 1 kwietnia do 6 czerwca 1807 roku w pałacu w Kamieńcu rezydował wraz ze swoją gwardią Napoleon Bonaparte. Kamieniec wiązany jest dziś z pobytem Napoleona, jego wojsk i rolą, jaką pałac odegrał w ważnym z punktu widzenia historii Europy roku 1807, ale też z historią miłosną, jaka rozegrała się w tym miejscu za sprawą kochanki Napoleona, polskiej szlachcianki Marii Walewskiej. Legenda głosi, że kochankowie spędzali czas nie tylko w Kamieńcu, ale odwiedzali też pobliski zamek w Szymbarku. Sosnowa aleja odchodząca od zabudowań folwarcznych w stronę północno-zachodnią nosi dziś zresztą nazwę “Aleja Napoleona”.
Warto dodać, że romans Napoleona z Walewską stał się wątkiem filmów “Pani Walewska” z 1937 roku z Gretą Garbo w roli głównej oraz “Marysia i Napoleon” z 1966 roku z Beatą Tyszkiewicz. A wraz z Marią Walewską do kultury wkroczył też pałac w Kamieńcu. Dla historyków ważniejszy jest jednak fakt, że to właśnie w Kamieńcu narodziły się plany utworzenia Księstwa Warszawskiego i Wolnego Miasta Gdańska.
Choć pałac w Kamieńcu kojarzony jest przede wszystkim z pobytem Napoleona z 1807 roku, sprowadzanie historii pałacu wyłącznie do kilkumiesięcznego pobytu cesarza to duże uproszczenie. W Kamieńcu historię widać na każdym kroku. Będąc we wsi warto odwiedzić kościół, ale też spróbować obejść cały zespół pałacowy z grotą, kuźnią i oficynami pałacowymi. Szczęśliwcy odnajdą kamień z wyrytym imieniem “Pilot” – to kamień nagrobny psa, który właścicielom pałacu podarował Adolf Hitler.
W 1705 roku wieś stała się własnością Albrechta Konrada Fincka von Finckensteina (później wsią władała rodzina zu Dohna-Schlobbiten). Późnobarokowy pałac wybudowano już w pierwszej połowie XVIII wieku. Budowa trwała aż cztery lata i została ukończona około 1720 roku. Z uwagi na urodę i przepych do rezydencji Finckensteinów przylgnęła nazwa wschodniopruskiego Wersalu.
Dzisiejszy stan obiektu to wynik wielu lat zaniedbań. Po splądrowaniu przez Armię Czerwoną, działaniach powojennych szabrowników i wielu latach rozkradania wyposażenia i elementów konstrukcyjnych, a nawet cegieł, nigdy nie podjęto się odbudowy pałacu. Dopiero od kilku lat, po przeprowadzeniu prac porządkowych, w wybranych okresach, przy odrobinie szczęścia, można zwiedzać tereny przypałacowe.
Warto dodać, że w centrum Iławy znajdują się rzeźby, które w latach ’70 XX wieku, zabezpieczając przed zniszczeniem, przeniesiono z Kamieńca.
Podsumowując, zainteresowanie piknikiem, który po raz drugi odbył się w Kamieńcu, pokazuje, jak duży potencjał tkwi w wydarzeniach tego typu. I jak duże jest zapotrzebowanie na organizowane na najwyższym poziomie atrakcje i wydarzenia historyczne związane z dziejami naszego regionu.
Dodajmy, że w sobotę 21 sierpnia na placu przed ruinami pałacu wkopano kamień węgielny pod budowę w Kamieńcu pomnika Napoleona Bonaparte. Zapowiedziano też stworzenie muzeum lub izby pamięci.